Bardzo aktywny kiedyś Związek Młodzieży Wiejskiej RP „Wici” obchodził 50 lecie swego powstania w roku 1978. Z racji tego jubileuszu dawni „wiciarze” markowscy ściągnęli z całego kraju. Stary Dom Ludowy wypełniony był po brzegi. Na tym nie­zwykłym zgromadzeniu zapadła decyzja, by powołać organizację, której zasadniczym celem byłoby udokumentowanie przeszłości Markowej.

W 1979 Towarzystwo Przyjaciół Markowej rozpoczęło swoją działalność. Na zebraniu założycielskim przyjęto perspektywiczny pro­gram działania za jeden z najważniejszych celów uznano ura­towanie zabytkowej zagrody o charakterystycznej dla Markowej konstrukcji przysłupowej, ukształtowanej na planie czworobo­ku. Było to zadanie odważne, zważywszy fakt, że Towarzystwo było młode i nie posiadało doświadczenia w działalności muzealniczej. Nie przerażało to członków Towarzystwa, wierzyli, że ich działania pozwolą na zachowanie budownictwa dawnej Markowej. Na otrzymaną od samorządu działkę postanowiono przenieść zagrodę złożoną z chałupy stajni, stodoły, sołka, studni z żurawiem, oraz charakterystycznego dla wsi wiatraka.

Pierwszym zadaniem było znalezienie w Markowej odpowiednich obiektów a następne ich translokowanie w powstającym skansenie. Prace nad przeniesieniem obiektów trwały od roku 1982 do 1985. Wszystkie prace przy powstaniu skansenu wykonywali członkowie, sympatycy oraz mieszkańcy markowej nie odpłatnie, poświęcając swój cenny czas, siły i serce. Towa­rzystwo wspierał Wojewódzki Konserwator Zabytków zarówno instruktażem fachowym, jak przede wszystkim fi­nansami. Działania te pozwoliły na otwarcie Zagrody – Muzeum 25 sierpnia 1985 roku. Otwarcie skansenu powiązane było z jubileuszem obchodów 600 lecia Markowej. Kolejne lata działalności to nieustanne gromadzenie eksponatów, oraz przenoszenie do zagrody kolejnych budynków. Skansen powoli wrastał w markowska wieś z czasem stając się miejscem spotkań mieszkańców i turystów chcących dotknąć historii.

Działalność Towarzystwa to nie tylko Zagroda, to również skrupulatne dokumentowanie dziejów wsi, poprzez wydawnictwa, sesje popularno naukowe, archiwizowanie fotografii i starych dokumentów. Wszystkie te zabiegi pozwalają na ciągły rozwój Naszego Skansenu, na kreślenie ambitnych planów i ich realizacje. Towarzystwo Przyjaciół Markowej